KunstThijs: Marcel Berlanger in de Botanique

Red Texas, 2010, olie en acryl op glasvezel, 190x125cm

Is er een communautaire oorzaak voor het feit dat ik deze schilder niet ken?

Bestaat er zoiets als een Nederlandstalige en een Franstalige schilderscene in België? Goed dan dat ik in Brussel woon, waar beide werelden elkaar onvermijdelijk ontmoeten. Zo stuitte ik op de expo van Marcel Berlanger in de Botanique. De mooie affiche trok mijn aandacht maar wat me echt overtuigde waren de werken zelf toen ik er enkele tegenkwam op Art Brussels. Toen herinnerde ik mij ook dat ik toch al eens iets van hem gezien had op de opening van Wiels in 2007. Maar in de Botanique werden ineens dertig werken tentoongesteld, een mooie kans dus om deze kunstenaar echt te leren kennen. De hyperrealistische, monochrome werken komen erg grafisch over. Vanop afstand lijken het nonchalant gemaakte afdrukken van contrastrijke zwart-wit foto's, maar wie dichterbij komt ziet wel degelijk de verf. Die is aangebracht op grof geweven glasvezeldoek, een goede reden om groot te werken want het is niet zo makkelijk om op zo'n ondergrond een fotorealistisch beeld aan te brengen. Bijzonder aan de drager is dat hij lichtdoorlatend is. Om die reden zijn een aantal werken vrij in de ruimte opgesteld, of zelfs buiten de ruimte (in de hal en in de serre). Bij één van die werken gaat Berlanger nog een stapje verder: er zijn grote ronde perforaties aangebracht in het doek, zodat je er de achterliggende ruimte kan door zien. De fotografische illusie wordt daardoor uiteraard doorbroken, iets waar de kunstenaar duidelijk plezier in heeft. Zo vult hij sommige vierkanten van het raster waarmee hij het beeld op doek overbrengt niet in, meestal laat hij de onderste rij volledig blanco. Soms wordt de drager vooraf bewerkt met de spuitbus en wordt het beeld daarover geschilderd (graffiti beklad met een schilderij, hoe ironisch). Het zijn al die ingrepen en niet in het minst de grove drager die van de gebruikte beelden toch weer echte schilderijen maken. Hoewel de titel van de expo een thema suggereert (de titel is Reg, wat rotswoestijn betekent), is de inhoud van de beelden ondergeschikt. Het is een mooie mix van klassieke onderwerpen (landschap, figuur, portret) die al zoveel eeuwen een ideaal vehikel voor schilderkunst vormen. Het specifiek karakter van de exporuimte in de Botanique is normaal gezien problematisch, maar draagt dit keer wel zijn steentje bij. Het grote werk op de vloer kan je op het gelijkvloers in al zijn materialiteit bewonderen (de glasvezelstructuur, de borstelstreken) terwijl zich pas vanaf de gaanderij op het eerste verdiep het werkelijke beeld onthult. Tot slot nog dit: de aanvullende objecten in de ruimte zijn van de hand van Jonathan Winter, een student van Berlanger op de Ecole de recherche graphique.