17 May 2014

Narcisse Tordoir in het MUHKA

The Pink Spy, 2013, 340x450cm, pastel on paper

Een artistieke teletijdmachine.
Voor deze expo reist Tordoir terug in de tijd: hij baseert zich inhoudelijk op werk van Tiepolo (eind 18de eeuw) en hij gebruikt de techniek van de happening (jaren zestig 20ste eeuw) om deze inhoud te verwerken tot een nieuw beeld. Tenslotte past hij een heel klassieke techniek toe (pastelkrijt) om het beeld te materialiseren, iets waarvoor hij trouwens een ganse schare medewerkers inzet (alweer een oude truuk: Rubens deed dat in de 17de eeuw al). Het werk dat zo onstaat oogt nochtans erg hedendaags: door de acteurs en het decor, door het grote formaat, door het fotorealisme. Er zitten ook nogal wat actuele technieken achter: het beeld is een Photoshop-collage van de oorspronkelijke opnames en het wordt vooraf uitgeprint (het pastel wordt dus over een print gezet). Tordoir paste het ganse procedé al ten minste één keer eerder toe: in 2010 zag ik van hem een indrukwekkende expo in Mechelen die zeer gelijkaardig was van opzet. Toen was het een specifieke ets van Goya die het vertrekpunt vormde, maar ook hier werden de beelden bijeen geïmproviseerd met behulp van acteurs in een decor. Het resultaat zag er echter een stuk plastischer uit, hij werkte toen met olieverf op de prints in plaats van met pastel.
De expo in het MUHKA vestigt de aandacht nog eens op Tordoir's voornaam: Narcisse. Want wat eigenlijk een collectiepresentatie met de kunstenaar als curator moest zijn is in praktijk uitgedraaid op een solo-expo. Oké, hij presenteert slechts vijf nieuwe werken maar die zijn zo monumentaal van afmetingen (en voor de rest gewoon zo indrukwekkend) dat ze het werk van de andere kunstenaars in de schaduw stellen. In de begeleidende video geeft Tordoir zelfs toe dat hij bepaalde werken (bv de zuil van Didier Vermeiren) heeft gekozen als 3D-aanvulling op het decor in zijn pastels. Hoe narcistisch kan je zijn! Zelfs het materiaal waarvan hij voor zijn beelden vertrok (de etsen van Tiepolo) wordt geëxposeerd.Verder is er nog ouder werk van hem te zien (dat ooit gebruikt werd in de generiek van Kunstzaken: jaja, Tordoir gaat al lang mee), werk van jonge kunstenaars waarmee hij ooit samenwerkte op de Amsterdamse Rijksacademie en een selectie van werken uit een obscure collectie uit de Verenigde Arabische Emiraten. Dat alles wordt bijeengehouden door een nogal vrijblijvende referentie naar het Verre Oosten als typevoorbeeld van een ontregelde wereld.

The Pink Spy (5), 2013, 340x560cm, pastel on paper

The Pink Spy (5), 2013, 340x560cm, pastel on paper (detail)

The Pink Spy (5), 2013, 340x560cm, pastel on paper (detail)

The Pink Spy (4), 2013, 340x425cm, pastel on paper

The Pink Spy (1), 2013, 340x480cm, pastel on paper

The Pink Spy (1), 2013, 340x480cm, pastel on paper (detail)

Ann Veronica Janssens, Untitled (La Pluie Météorique, 1997, installation (voorgrond)

The Pink Spy (3), 2013, 340x320cm, pastel on paper

The Pink Spy (3), 2013, 340x320cm, pastel on paper (detail)