KunstThijs: Ruud Van Empel in FoMu

Generation #1 (fragment), 2010

Photoshoppen is een kunst.

Want u bent verkeerd als u denkt dat op bovenstaande foto echte kinderen staan. Om de volledige foto met 34 kinderen te maken waren er slechts 12 nodig. Van Empel knipte ogen, neus en mond uit en componeerde er nieuwe gezichten mee. De kinderen zijn ook allemaal even groot gemaakt, onwaarschijnlijk dat zoiets in een doorsnee klas voorkomt. En dan de outfits: die lijken op zijn minst zorgvuldig uitgezocht. Inderdaad: al deze fleurige truien, kleedjes en hemdjes zijn door de kunstenaar aangekocht. Ze worden liefst op levende modellen gefotografeerd maar anders op de paspop en als het kledingstuk een volwassen maat heeft springt Van Empel zelf in. Misschien komt de look van de foto's (als we ze nog zo mogen noemen) u vaag bekend voor. Ooit naar Theo & Thea of Kreatief met Kurk gekeken op de VPRO? Helemaal correct: de vormgever van deze reeksen was Ruud Van Empel. Was er voldoende ruimte voor experimentele TV van die aard gebleven, dan was Van Empel wellicht nooit begonnen met zijn fotomontages. Kunst om te ontsnappen aan de oprukkende commercie. Na 10 jaar zwoegen (het duurt een maand om één foto te maken) is Van Empel eindelijk zelf een merk geworden in Nederland. Zoals dat gaat door eerst bekend te worden in het buitenland, vooral Duitsland en de Verenigde Staten zijn gek op zijn foto's (en ook Elton John is fan). Misschien is zijn werk zo Nederlands dat het de Nederlanders eerst niet is opgevallen. De manier waarop hij zijn personages afbeeldt doet immers erg denken aan het werk van Rineke Dijkstra, en persoonlijk vind ik Carel Willink ook niet ver weg. Het is een Calvinistische manier van portretteren, rechtoe-rechtaan en zonder franjes. Het zijn de Photoshop-manipulaties die voor het bevreemdend effect zorgen (Don't Mess With Mother Nature!), maar veel verschilt dit niet van het filter waardoor schilders naar de realiteit kijken.