Insomnia. Transaparant in lichtbak, 172 x 213 cm, 1994.
De curatoren hebben dit vooral gedaan voor zichzelf, ze wilden zich onderscheiden van de anderen die ooit al een Jeff wall expo opzetten (zie dit interview met Joël Benzakin). Oké, het is leuk om nog eens wat foto's van August Sander of Walker Evans te zien. Of een fragment uit een film van de broers Dardenne. Er hing zelfs een Tuymans die ik nooit eerder zag. Maar het leidt wel de aandacht af van Jeff Wall zelf. Het lijkt wel of ze niet in zijn werk "an sich" geloven en menen er een geïllustreerde rechtvaardiging aan te moeten toevoegen. Waarbij de referenties die je meestal bij het werk van Wall hoort vermelden (naar werk van Delacroix bijvoorbeeld) ontbreken. Gelukkig valt de vergelijking tussen Wall's foto's en deze van zijn illustere voorgangers niet in zijn nadeel uit. Wat je ziet is dat het de moeite kan lonen om foto's te componeren zoals Wall dat doet. Wie puur documentair te werk gaat in de fotografie heeft toch wel een dosis geluk nodig. Wel is het zo dat als je zo ver terug gaat in de tijd als hier op de tentoonstelling, de (de foto's van Sander dateren bijvoorbeeld uit de jaren dertig), de realiteit dan al snel de fictie gaat overtreffen. Een blik in het verleden kan werkelijk zeer bevreemdend zijn. Alleen: wat waren die foto's klein, zelfs in vergelijking met de schilderijen in die tijd. De schaal waarop Wall en vele andere hedendaagse fotografen (bijvoorbeeld Gursky) werken is toch een hele vooruitgang. Ook de aanpak met de lichtbak vormt een visuele verrijking en liep in feite voor op de manier waarop we tegenwoordig het meest naar beelden kijken: op televisie en op de computer. Het feit dat met stralend in plaats van reflecterend licht gewerkt wordt maakt immers veel verschil. Vreemd in dat opzicht is dat Wall de laatste jaren weer op papier is gaan afdrukken, misschien weet hij zelf niet hoe belangrijk het idee van de lichtbak wel is? Over de geselecteerde werken niets dan goeds. Het hierboven afgebeelde werk is top, maar mijn favoriet is "Invisible Man" waarop een man te zien is in een ruimte verlicht door honderden gloeilampen. Het werk schijnt gebaseerd te zijn op een gelijknamig boek uit 1952. Dankzij de grote afmetingen (1m70 op 2m50) kan je de details van de scène goed zien en door het procedé van de lichtbak lijken de lampen echt te branden.
Afgezien van de ballast een mooie tentoonstelling!
After "Invisible Man" by Ralph Ellison, the Prologue. Transparant in lichtbak, 174 x 250 cm, 2001.
Destroyed room. Transparant in lichtbak, 159 x 234 cm, 1978.